Каханак Вялікай Мядзведзіцы - Страница 94

Крочаць марудна, ляніва… Затрымліваюцца насупраць нас. Адзін злёгку кашлянуў. Тут жа пры іх знаходзіцца Шчур, які, калі б захацеў, мог бы схапіць іх рукой за шынялі. Яны, прыслухоўваючыся, стаяць хвіліну… Нічога не заўважыўшы навокал сябе, пакрочылі далей, цяжка ступаючы нагамі. Адчуваю да іх нешта накшталт літасці і пагарды.

Шолах крокаў усё больш аддаляецца ад нас. Шчур устае і падаецца наперад. Рухаемся за ім. Крочым без шуму — як цені, як здані. Мы спрытныя, дасведчаныя, прадбачлівыя, добра ўзброеныя, упэўненыя ў сабе… Прыемна працаваць у такіх умовах, з такімі сябрамі…

Дзіўлюся з гэтага вар’ята, Шчура. Думаў, што ён толькі здольны рабіць скандальныя забавы, а ён вядзе нас так асцярожна і ціха, што не знаходжу слоў, каб выказаць сваё захапленне. I адначасова дэманструе бравуровую адвагу. Напрыклад, другую лінію перайшлі па мосце, ніхто яго не ахоўваў. А калі б хто і быў там, дык заўважыў бы нас толькі перад сабой. А тады… Ці трэба пісаць — што адбылося б тады.

Чуем, што па дарозе едзе нейкі воз. Збочваем з тракту і спыняемся зводдаль купіны елак… Гэта не адзін воз, гэта цэлы табар. Едуць некуды ў бок граніцы — магчыма, на лясныя распрацоўкі на паграніччы.

Праз некалькі кіламетраў ад граніцы, абуўшы боты, рухаемся палявымі дарогамі і стараемся не звяртаць на сябе ўвагу. Досвіткам мы падыходзім да хутара Лёні. Нарэшце ўбачу яе. Так часта пра яе думаў, меркаваў калі-небудзь адведаць. Затрымаліся ў лесе, зводдаль ад хутара. Чакаем ўзыходу сонца.

Віднее ўсё больш. Зараз выразна бачым дарогу, якая вядзе на хутар і дзядзінец. Бачым, як парабак запрагае каня і выязджае ў поле. Пасля заўважыў, што дзеўка, рухаючы вялікі цэбар, пайшла ў хлеў. Паблізу ад хутара таксама не відаць чужых людзей.

— Я пайду… пагляджу… — кажу Шчуру.

— Добра… А калі што — сячы з комінаў і ўцякай да нас. Мы падтрымаем.

— Гіт.

Бяз ношкі хутка іду па дарозе да хутара. Выходжу на дзядзінец, пасля на ганак і ў сенцы. He вымаю з кішэні рук. Трымаю там зараджаныя і без забеспячальнікаў рэвальверы. З сенцаў заглядаю ў прыадчыненыя дзверы на чорную палову хаты. Бачу Лёню. Адвярнуўшыся ад мяне, мыецца ў вялікай мядніцы, пастаўленай на табурэце пасярод хаты. Намыленымі рукамі цярэ твар і шыю. Крадуся да яе. Лёня змывае вадой твар. Калі праз момант выпростваецца, хапаю яе аберуч рукамі і падымаю ўгару. Крыкнуўшы, яна вырвалася ў мяне з рук. Мядніца звалілася на падлогу. Разлілася вада.

— Гэта я, Лёня!

Прыціскае рукі да сэрца і кажа:

— Як ты мяне напалохаў! Адкуль ты?..

— З-за граніцы… Надарыўся мне тавар. Хацеў цябе адведаць і прыйшоў з сябрамі.

— Колькі іх?

— Двое.

Лёня хуценька выцерлася ручніком і, адказваючы на мае пытанні, весела ўсміхалася і радасна бліскала вачыма.

— У цябе спакойна?

— Зусім… Зараз мяне не чапаюць… Напэўна, аднекуль ведаюць, што закрыла пункт.

— А мой тавар прадасі?

— Што б я для цябе толькі не зрабіла! He забыўся на мяне?.. Хадзі, прывітаемся!

Адкладвае ручнік на лаўку і абдымае за шыю. Пахне мылам і мятай. Цягне мяне за руку на другую палову хаты.

— Там хлопцы чакаюць! — кажу ёй.

— Хай трохі пачакаюць. Я цябе даўжэй чакала.

Потым іду ў лес і прыводжу сябраў на хутар. Лёня ўжо цалкам апранулася. Запрашае нас у пакоік за перагародкай, дзе мы звычайна камплектавалі ношкі. Зараз вымаем тавар і, раскладваючы яго па гатунках, лічым колькасць рэчаў.

— Калі нам Бамбіся піхне гэтыя цюкі? — пытаецца Шчур.

— Спяшаешся?

— Так, і форса патрэбна.

— Як хочаш прадаць: за золата ці за даляры?.. А можа, абмяняць на футра?

— Прадай за даляры.

— Калі так, дык назаўтра да вечара ўсё арганізую. Сёння не паспею. Мусіце пераначаваць у мяне.

— Каб нас тут не цапнулі.

— He цапнуць. Бо адкуль даведаюцца?

— А тады, Уладзік?

— «Тады»?.. Тады чакалі. Засыпаў вас хтосьці з местачковых хлапцоў, і Макараў зрабіў засаду… Чатыры дні чакалі.

Днявалі мы на гарышчы. Адсюль добра праглядаліся дарогі ва ўсе бакі і пры патрэбе можна было хутка ўцячы. Лёня днём паехала ў Менск, а вечарам пяць пераносчыц занеслі ўвесь тавар на месца. Я бавіў час у памяшканні, а сябры на падстрэшку.

— Сёння можам вярнуцца, — сказаў я Лёні. — Тавар перанеслі, і, напэўна, у цябе ёсць для нас грошы.

Лёню гэта абурыла.

— Чаго ты спяшаешся? Больш года не бачыліся, а табе карціць! Паспееш!.. Ёсць якая справа дома? Ну?

— Няма.

— Ну, дык заўтра пойдзеш. Грошы я таксама не ўсе атрымала. Раніцай забяру астатнія, з жыдамі было па-ўсякаму, а вам трэба манету на рукі даць!

— Так!

— Бачыш. Я ведаю, як зрабіць найлепей.

Хлапцы засталіся на гарышчы, а я правёў яшчэ адну ноч з Лёняй. Раніцою яна паехала ў горад. Вярнулася пасля палудня. Уважліва падлічыла кошт тавару і выплаціла нам 2950 даляраў. Я ўзяў з тых грошай 250 даляраў і даў ёй, кажучы:

— А гэта атрымай за сваю працу і пункт.

Яна весела рассмяялася.

— Які ж ты добры!.. А ты мне дай са сваіх грошай… з долі, а не з агульных.

— Добра, — адказаў я. — Дам табе палову з таго, што мне належыць, а калі хочаш, дык і ўсе!.. Грошы ў мяне ёсць.

Лёня з удаваным здзіўленнем ківае галавой.

— Глядзіце на яго, які багач! Але ты за мяне не хвалюйся. Я свае працэнты атрымаю ад жыдоў. А гэта вашае чысцяком. Калі хочаце за даляры ўзяць скуркі, дык заробіце яшчэ больш.

— Нам хопіць і гэтага заробку, — сказаў Шчур.

— He хочам лішніх клопатаў.

Падзялілі паміж сабой атрыманыя грошы. Вечарам, пасля моцнай вячэры, развіталіся з Лёняй і вырушылі назад.