Каханак Вялікай Мядзведзіцы - Страница 71

— А з Менска! — весела і голасна адгукаецца Сашка.

— З Менска? А куды?

— Куды?.. Зараз дакладна раскажу! Тпррр!

Жывіца затрымлівае каня, а Сашка саскоквае з воза і падыходзіць да мужчыны ў скуранцы. Нейкі час глядзіць яму ў твар, а потым кажа:

— Ваша морда, таварыш, мне вельмі падазроная!.. Па якому праву затрымліваеце праезджых на дарогах?

— Як па якому праву?

— А так: па якому праву? Прашу дакументы!

— Я сотрудник койдановского погранотряда!

Тады Сашка зрабіў крок назад і бліснуў яму перад вачыма руляй парабелума, гаворачы холадна і спакойна:

— Лапы ўгору! Hy!!.

Мужчына ў скуранцы збялеў і падняў рукі угару. Тады я выхапіў з кішэні два рэвальверы і, стоячы на возе, загадаў тым, што знаходзіліся на мосце:

— Рукі ўгору! Мігам!

Усе падымаюць рукі. Жывіца ў адной далані трымае лейцы, у другой — парабелум. Усміхаецца і з цікавасцю паглядае на людзей з паднятымі рукамі. Сашка абшуквае чалавека ў скуранцы. Вымае з кішэні яго курткі зараджаны наган.

— Спатрэбіцца, — вымавіў, засоўваючы рэвальвер у сваю кішэню. Потым вымае з бакавой кішэні яго курткі тоўсты партманет і таксама забірае яго.

— Гэта паглядзім пазней!

Пасля, абшукаўшы супрацоўніка, звярнуўся да астатніх людзей, якія стаялі на мосце:

— У каго яшчэ ёсць зброя?.. Ну?..

— У нас нічога няма, — прагучалі некалькі галасоў.

— Глядзіце!.. Як знайду, пальну ў лоб! Ну, хто мае зброю?

— Няма ў нас, таварыш!

Сашка звяртаецца да супрацоўніка:

— Хацеў ведаць, куды едзем?.. Дык вось — едзем за граніцу… А хочаш ведаць, хто мы? Мы вясёлыя хлапцы. З тых, хто «граніцу не купляюць» і такім сексотам, як ты, у лапу не даюць!.. Зараз ведаеш… А вязём шчаціну!.. Хочаш памацаць?..

— Таварыш… я не…

— Я табе не таварыш! Твой таварыш у будцы сядзіць і зубамі блох ловіць!

— Я не думаў… Я толькі хацеў…

— …скуру садраць!.. — закончыў Сашка і вымавіў: — Скачы ў ваду!

Супрацоўнік вагаўся. Сашка падняў угару парабелум і сціснуў бровы.

— Ну!

Супрацоўнік, спяшаючыся, узлез на парэнчу моста і сігануў у рэчку. Пачуўся моцны ўсплёск вады. Жывіца рассмяяўся.

— Гайда ў ваду! Блох тапіць! — крыкнуў Сашка людзям, якія заставаліся на месцы. — Жвава!

Тыя пачалі ўзлазіць на парэнчу і скакаць. Кожную хвіліну чуўся плёскат вады.

— Купаюцца, — прамовіў Жывіца.

Сашка ўскочыў на воз. Конь ірвануў наперад.

— Гэта для іх добра. Крыху астынуць! — кажа Сашка.

Мінулі мост і выбраліся на луг. Ззаду пачулі крыкі людзей, якія вылазілі з рэчкі.

Змяркалася. Я думаў пра тое, што нядаўна адбылося. Дзівіўся з паводзін Сашкі… Ніхто не зрабіў бы так, як ён… Маглі б пагнаць каня, і людзі, якія знаходзіліся на мосце, вымушаны былі б саступіць нам дарогу, але пазней атрымалі б магчымасць ззаду страляць у нас… Маглі б адразу самі страляць і нават пазабіваць усіх, але без патрэбы палілася б людская кроў і нарабілі б галасу. А Сашка здолеў пазбегнуць усяго гэтага… Пазіраю на яго спакойны, задуменны твар, на ілбе з’яўляецца вузкая, выцягнутая ўгару складка.

«Пра што ён думае?»

14

Набліжаецца сярэдзіна лістапада. Мы перакінулі праз граніцу сем вазоў тавару, Сашка даў мне яшчэ 240 даляраў. Іх у мяне ўжо 905.

Адчуваем надыход зімы і спяшаемся працаваць.

Сашка мяркуе перад канцом лістапада спыніць работу. Купцы ў бліжэйшыя дні прывязуць з Рубяжэвіч дарагі тавар, на якім добра заробім. Поспехі нашай групы акрылілі іх.

Два дні таму выпаў першы снег, аднак зараз жа згінуў. Далей трымаецца чорная сцежка. Хоць бы даўжэй паляжала.

А яшчэ праз некалькі дзён адбылася жахлівая рэч, якая знявечыла ўсе нашы планы. Лепей было не пачынаць тую работу, чым мець такое заканчэнне! Аднак не буду залятаць наперад, а раскажу ўсё сваёй чарадой.

Мы вярталіся з работы. Здалі Барсуку тавар і везлі назад некалькі цюкоў авечай воўны. Шчасліва дабраліся да лугу, што ляжаў непадалёку граніцы.

Было ўжо за поўнач. Мы далі трохі адпачыць каню, а пасля рушылі ўперад. Воз паціху сунуўся па вільготнай траве. Сашка саскочыў з воза і пакрочыў наперад. Хацеў ісці за ім, аднак Сашка рухам рукі затрымаў мяне. Я застаўся на возе.

Бачыў, як Сашка ішоў па лузе крокаў за сорак ад нас. Стараюся не губляць яго з вачэй… Ён наблізіўся да цёмнай паласы кустоў, што раслі каля граніцы… Мінае іх… Нечакана гучыць стрэл. Пасля некалькі — адзін за другім. I толькі пазней чую крык:

— Стой! Стой! Стой!

Бухаюць рэвальверныя стрэлы. Гэта адбіваецца Сашка. Бачу, як ён адыходзіць да нас. А з кустоў усё бліскаюць агеньчыкі карабінавых стрэлаў.

Жывіца спыняе каня. Апусташаю адзін магазін. Зараджаю другі і страляю далей. Карабінавыя стрэлы сціхаюць. Рантам чую дзіўны, дрыготкі голас Жывіцы:

— Трымай каня! Хутчэй!

Хапаюся за лейцы і бачу, што Жывіца бяжыць уперад. Заўважаю Сашку, які ляжыць на лузе за 30 крокаў ад нас, але не страляе і не рухаецца з месца. Перад тым, заняты стралянінай, я згубіў яго з вачэй.

У гэты момант месяц хаваецца за хмары. Робіцца цямней. He бачу ні Сашкі, ні Жывіцы, ні кустоў.

Зноў чую галасы:

— Стой! Стой! Стой!

Я ўвесь трымчу. «Што там здарылася?» Конь ірвецца наперад, але я моцна трымаю яго. Праз хвіліну чую паспешлівыя крокі. Жывіца бяжыць да воза, несучы Сашку на руках. Паклаў яго на цюкі з воўнай. Паказвае на воз і кажа мне нейкім дзіўна палахлівым голасам:

— Глядзі яго!.. Каб не трэсла!.. Гэх, халера!

Ён хапае лейцы і заварочвае каня назад. Непадалёку чую крокі людзей, што бягуць да нас. Стоячы на возе, выхопліваю з кішэні парабелум.