Каханак Вялікай Мядзведзіцы - Страница 63

— Што зараз рабіць? — запытаўся ў яго.

— Даў ім перцу панюхаць. Правучыў хамаў! Але зараз з табой цяжэй!.. Заявяць у паліцыю!

— А калі я сам пайду ў камісарыят і раскажу, як яны напалі на мяне?

— Ты што, звар’яцеў?.. У цябе няма сведкаў!.. Атрымаеш і за зброю, і за падстрэл!.. Пасядзіш з год пад следствам! Я гэта ведаю!

— Дык што рабіць?

— Пакуль што трэба схавацца, а пасля паглядзім. Невядома яшчэ куды пацэліў Альфрэду.

— Валіў у нагу!

— Страляў у нагу, а трапіць мог у бруха! Я раніцай пайду выведаю, а цябе схаваю ў гумне… Ведаю такое месца… тут блізка. Там можаш і год адседзець. Ніхто цябе не знойдзе.

Адразу падаліся ў дарогу. У адным месцы на ўскрайку мястэчка падышлі да вялікага гумна. Яно было зачынена на цяжкую завалу. Адклаўшы набок дошку, залезлі праз дзюрку пад варотамі. Пасля засунулі назад дошку.

Тут было цёпла і ціха. Панаваў змрок. Гумно было шырокае. Я ўбачыў шмат розных закаморкаў.

— Батальён салдат схаваецца. А цябе тут і сам д’ябал не знойдзе. Толькі нікуды адсюль не выходзь.

Шчур пакінуў мяне ў гумне, а сам накіраваўся ў мястэчка. Праз гадзіну вярнуўся. Прынёс сотню папярос, бутэльку спірту, некалькі пляшак вады і шмат харчоў… Я залез на сена і там, з дапамогай Шчура, зрабіў глыбокую нару. Пасля Шчур, паабяцаўшы адведаць мяне ўвечары, пайшоў.

Я забраўся ў нару і заснуў.

10

Мінула два тыдні. Стаіць палова верасня. Пачаўся залаты сезон. Граніца ажыла. Перамытнікі працуюць зацята. Ёсць групы, якія ходзяць па тры разы на тыдзень. Увесь гэты час я хаваюся ў гумне. Дні праводжу адзін, шмат сплю. А вечарамі і начамі раблю паходы ў мястэчка, стараюся быць непазнаным.

Назаўтра ж, пасля здарэння, даведаўся ад Шчура, што Алінчукі заявілі ў паліцыю, нібыта я напаў на іх на вуліцы і параніў Альфрэда. Рана ў яго лёгкая — прастрэлена левае бядро. Костка цэлая. Акрамя таго ўдарам нагі выбіў яму некалькі пярэдніх зубоў.

— Паставіць залатыя. Добрая нагода! — са смехам вымавіў Шчур.

Таксама даведаўся, што паліцыя шукае мяне. Зрабілі вобыск у гадзіннікавага майстра Мужаньскага і ў Юзіка Трафіды, але я там не з’яўляўся.

Шчур апавядае ўсім у мястэчку пра тое, як напраўдзе здарылася паміж мною і Алінчукамі, што гэта яны першыя зачапілі мяне на вуліцы. Амаль усе хлапцы на маім баку. Зараз браты Алінчукі не могуць паказацца на вуліцы: хлапцы насміхаюцца і здзекуюцца над імі. Шчур і Лорд два разы вымазвалі дзёгцем браму і ваканіцы іх хаты — што звычайна робяць дзяўчыне, на якую маюць злосць. Вымазаная дзёгцем брама або ваканіцы азначае — тут жыве непрыстойная дзяўчына. А паколькі ў Алінчукоў няма сёстраў, усё гэта адрасуецца ім.

Некалькі разоў сустракаўся з Лордам, Каметай, Юлікам і Петрусём. Хлапцы вельмі зычлівыя да мяне. Прапаноўваюць грошы і надзейныя схованкі. Гэта вельмі кранае мяне. He думаў, што маю столькі сяброў. Аднаго разу Шчур сказаў:

— Ты глядзі, калі раптам здарыцца, што цябе будзе арыштоўваць паліцыя, дык не бараніся. Разумееш? Калі арыштуюць, я паклапачуся пра цябе. Знойдуцца грошы, нават вялікія, на працэс і на адваката. Хлапцы дакладуць некалькі гузікаў, і назбіраецца пару кавалкаў.

Нягледзячы на тое, што быў выстаўны, тройчы хадзіў за мяжу. Фартаваў з «дзікімі». Тыя не баяцца працаваць са мной. А калі б хто захацеў мяне засыпаць, не здолее гэтага зрабіць. Пра маю схованку ніхто, акрамя Шчура, не ведае. Каб мне было весялей, ён часта начуе ў гумне. Я двойчы заглядаў да Калішанак, але не начаваў там, а крыху пазабаўляўся і — айда на мяліну.

Штодзённае пакрыёмае жыццё ў гумне пачынае мне надакучаць. Калі самотны марнуюся там доўгія дні, у галаву прыходзяць розныя дурныя думкі. Часта з’яўляецца жаданне пайсці пастраляць Алінчукоў і здацца паліцыі. А найбольш думаю пра Фэлю. Асабліва калі змяркаецца. Смяюся і размаўляю з ёй уголас… Можа, я вар’ят?.. Штораз больш п’ю. Спірт п’ю, як гарэлку, гарэлку — як піва, піва — як ваду. Аднак не напіваюся да непрытомнасці. Ведаю — гэта для мяне асабліва небяспечна. Толькі прысутнасць Шчура мяне падбадзёрвае. He ведаю, чым яму аддзячыць за ўсё: ён такі прыкры і задзірысты для многіх, са мной жа заўсёды памяркоўны і вельмі ўважлівы. Ніколі не ўжывае моцныя выразы і не лаецца без «крайняй патрэбы». Часта спыняе на вуснах якую-небудзь лаянку ў палове выраза.

Неяк Шчур сказаў, што Юзік Трафіда хоча мяне ўбачыць. Я перадаў, каб чакаў а 10-й увечары на Слабадзе, на мосце ля млына.

Вечар быў цёмны. Пракрадаліся разам са Шчурам па вуліцах і завулках у напрамку Слабады. Юзік ужо чакаў нас. Пасля Шчур пайшоў назад у мястэчка, а я з Юзікам — у бок млына. У надзейным месцы прыселі на беразе Іслачы. Доўга маўчалі, а потым Юзік запытаўся:

— Як жывеш?

— Неяк трымаюся.

— Можа, хочаш выехаць адсюль?

— Куды я паеду?

— Ёсць у мяне недалёка ад Івянца сваякі на вёсцы. Калі хочаш, дык уладкую ў іх…

— He. He хачу. Там памёр бы з нуды.

Зноў маўчанне. Праз нейкі час Юзік кажа:

— Дай граблю!

Моцна паціскае мне далонь і, стрымліваючы ўзрушэнне, вымаўляе:

— Дзякуй табе!

— За што?

— Ну, за… Альфрэдчыка. Зараз яго за сабаку ўсе лічаць.

— Шкада, што не забіў гада! — кажу з нянавісцю.

— He шкадуй! Так лепш!

Зноў надыходзіць працяглае маўчанне. Пасля я пытаюся:

— А ты што мяркуеш рабіць? He збіраеш групу?

— Я? — пытае здзіўлены. — He. Са мной, браток, крышка. З граніцай я развітаўся назаўсёды!

— Та-а-ак?

— Так, браце!.. Адну сястру страціў, па начах як воўк лазячы. Другую не дам пакрыўдзіць!.. He, халера!..