Каханак Вялікай Мядзведзіцы - Страница 27

Хлопцы былі ў разгуле. На галоўным месцы сядзеў Камета са шклянкай у адной руцэ, з бутэлькай у другой і выкрыкваў:

— Кульгавае наша шчасце, хлопцы, дык падапрэм яго бутэлькамі!

— Мудра! — адказаў Лорд.

— Хто не курыць і не п’е, той гніе, а не жыве!

— Мудра! — рыкаў Лорд і дадаваў: — А ў падмацаванне гэтага — яшчэ па адной.

Шчур пацягнуў мяне да стала. Пасадзіў побач на вузкай лаўцы. Лорд паставіў перада мной поўную шклянку гарэлкі і прамовіў:

— Даганяй!

На другім канцы стала гулялі ў карты. Там знаходзіліся браты Алінчукі, Сашка, Жывіца, Ванька Бальшавік і яшчэ некалькі незнаёмых людзей. Гулялі ў «ачко». На стале ляжалі пачкі банкнотаў і купкі залатых манет.

Сашка банкаваў. Хоць у яго на шчоках з’явілася чырвань, гуляў спакойна, старанна тасуючы і раздаючы карты. Перад ім ляжаў значны стос грошай. У нейкі момант Болек Камета звярнуўся да яго:

— Аддасі карту за 50?

Сашка кіўнуў яму галавой:

— За 500 аддам.

— Пайшло 50.

Камета ўзяў тры карты і прайграў. Выплаціў.

— Кажу і сцвярджаю, хлопцы, што ні ў картах, ні ў бабах не маю поспеху!.. Толькі ў гарэлцы. Дзе круцяцца бутэлечкі і звоняць ды міргаюць мне шкляначкі!.. Ну, яшчэ па адной!

— Мудра!

Лорд пачаў насвістваць. Свістаў ён выдатна, але рэдка паказваў гэта мастацтва, таму варта было яго паслухаць. Перарваў свіст і запеў прапітым, сіпатым, як бы застуджаным, голасам:

Прыйшоў туды пад вечар ўсё ж,
Прыбраны зух, ў кішэні нож…

Нейкі, зусім малады, з дзіцячым тварам незнаёмы мне перамытнік, які спяваў звонкім альтам, пачаў дапамагаць:

Мяне сябры бяруць за пас
I садзяць ураз за стол:
«Ты, Болек, хлопец клявы!
Напіся хоць бы кавы!..»

Болек Камета пры слове «кавы» зморшчыўся, нібыта ад абразы, і зрабіў выгляд, што яго ванітуе. Некаторыя рассмяяліся, а Болек Лорд спяваў далей:

«…Бо смага выйшла аж да края!
Усё схлябала зграя тая…»

— Хлусня! — крыкнуў Болек Камета. — Кажу вам і сцвярджаю, хлопцы, пакуль ёсць граніца, нам хутчэй вады забракне, чым гарэлкі!

— Мудра! — адказаў хтосьці за Лорда, які спяваў далей:

Я, як анёлак, там гуляў,
Хоць дзюрак сем у чэрап ўзяў!..

— Фэлька адну мае, але клёвую! — кінуў Ванька Бальшавік, выскаляючы зубы на другім канцы стала.

— Ты Фэлькай морду не абцірай! — бліснуў у яго бок вачыма Сашка.

— Я нічога… Я проста так… гуляю…

— Ну дык гуляй… I глядзі ў мяне!..

Усе былі ўзбуджаныя алкаголем. Разносіліся выбухі шалёнага смеху. У паветры ляталі салёныя жарты. Курылі без перапынку. Падлога была засмечаная недапалкамі і пачкамі ад папярос. На стале блішчэлі расплюханыя лужы гарэлкі і піва.

Мамант, Камета, Шчур і Лорд пілі бесперастанку. Фэлік Маруда, сканцэнтраваўшыся, павольна і паважна еў вялізны кавалак вантрабянкі. Шчур, піхнуўшы мяне локцем у бок, вымавіў:

— Бачыш, на аргане грае?

Болек Камета пачуў гэта і звярнуўся да Маруды:

— Фэлік, любы! Ты зараз выглядаеш, як леў на пустыні, які рыкае і паядае.

— А дзе ты бачыў ільва? — запытаўся ў яго Шчур.

— На малюнку.

— На якім малюнку?

— Езус на ільву ў Ерусалім уязджае.

— Дык гэта ж асёл! — здзівіўся Шчур.

— А я думаў, што леў! — адказаў Камета.

Маруда адарваўся ад яды. Доўга перажоўваў. Праглынуў. А пасля з вельмі паважным выглядам выказаўся:

— А ты выглядаеш, як трынаццаты апостал!

Вымавіўшы гэта, ён зноў узяўся за яду. Усе выбухнулі смехам. Выказванне Маруды, што Камета выглядае, як трынаццаты апостал, здалося нам, невядома чаму, вельмі смешным.

— Адрэзаў яму.

— Адбрахаўся.

— Адгрызся.

— Вось дык пад’ехаў!

— Гэта стары дасціпнік! Як не кажа, дык не кажа, а як скажа…

— Гэта як чорт у балота нарыгае.

Разносіліся галасы перамытнікаў.

Болек Камета выпіў паўшклянкі гарэлкі. Тыльным бокам далоні абцёр вусны. Паправіўшы вусы, вымавіў.

— Гэта гарадскі хлапец, адпаліраваны…

Шчур падхапіў:

— У млын са збожжам ездзіў!

— Карову да быка вадзіў! — дадаў Лорд.

Камета працягваў далей:

— Добра абабіты!

— Катлетай па мордзе! — дадаў Шчур.

— I налятаны, — казаў Камета.

— Каля гумна за свіннямі, — дадаў Лорд.

Маруда скончыў яду, са смакам аблізаў пальцы і флегматычна прамовіў:

— Я маю вас там, дзе курыца яйка трымае!

Зноў шалёны выбух смеху. У гэты момант у пакой увайшла Фэля. Спынілася ў дзвярах і хвіліну прыплюшчвала вочы, стараючыся нешта ўбачыць скроз хмары тытунёвага дыму. Смех заціх. Перарваліся размовы. Усе скіравалі свае вочы да ўвахода.

Фэля была апранута ў чорную шаўковую сукенку. На нагах — чорныя шоўкавыя панчохі і лакеркі, на шыі — залаты ланцужок ад гадзінніка, на руках ззяла шмат бранзалетаў і пярсцёнкаў. Павольна рушыла далей. Ступала велічна, з гонарам падняўшы ўгару незвычайна прыгожую галоўку. Позіркі хлопцаў абляпілі яе, ішлі за ёй, сачылі за кожным яе рухам, жэстам. Ванька Бальшавік аж рот разявіў ад захаплення. Гульня і п’янка перапыніліся. А яна, задаволеная эфектам, які зрабіла на прысутных, лёгкімі крокамі накіравалася да брата.

Сашка зморшчыў лоб:

— Ну… Чаго сюды?..

— Можа, штосьці трэба?

— Нічога не трэба… Ідзі адсюль!

Фэля надзьмула вусны і страсянула галавой. Агледзела ўсіх. Я сустрэў яе погляд, і аж холадна зрабілася… у грудзях нечакана не хапіла паветра.

Раптоўна прагучаў голас Маруды: